Komunikacja między drzewami. Czy jest możliwa?
Czy jest ktoś, kto nie lubi spaceru po lesie? Do lasu udajemy się po to, by poczuć bliskość przyrody, zaczerpnąć świeżego powietrza i odetchnąć od zgiełku. Gdy tak spacerujemy pośród śpiewu ptaków i szumu drzew, czujemy spokój i być może nie zdajemy sobie sprawy, że pomiędzy drzewami są prowadzone niezwykłe rozmowy… Odbywają się one w inny sposób niż te, które znamy w świecie ludzi. Jakie to rozmowy? I dlaczego ich nie słyszymy? Tego dowiecie się z dzisiejszej lektury.
Inteligentny system korzeniowy drzew
Jedną z podstawowych dróg komunikacji pomiędzy drzewami jest rozbudowany system korzeni. Korzenie znajdujące się pod ziemią tworzą niezwykle rozległą sieć, często łączącą się wzajemnie. W ten sposób zachodzi komunikacja zarówno z sąsiadami, jak też z osobnikami znajdującymi się w innej części lasu. Do tego celu wykorzystują pomoc grzybów, które są organizmami cudzożywnymi i zamieszkują nie tylko w glebę, lecz również korzenie innych roślin. System korzeniowy drzew wchodzi w symbiozę z tzw. grzybami mykoryzowymi. Takie połączenie umożliwia wymianę potrzebnych substancji między osobnikami. I tak zachodzi np. przekazywanie wody, węgla czy fosforu z obszarów zasobnych w dany składnik do tych, które w danym momencie go potrzebują. Silnie rozbudowane sieci mykoryzowe drzew i grzybów przyczyniają się do zwiększenia liczby osobników na danym terenie. Co ważne, często “młode drzewa” otrzymują w „spadku” część grzybni od swoich poprzedników. Mogą dzięki temu sprawnie kontynuować dalszą wymianę zasobów, a w efekcie przedłużyć życie swojej populacji.
Wydzielanie odpowiednich związków chemicznych
Do powyższego dodać należy, że drzewa mają też zdolność wzajemnego ostrzegania się o zagrożeniach. I tak np. w odpowiedzi na pożar są w stanie wydzielić specjalne związki zapachowe, które za pomocą wiatru docierają do innej części lasu i są sygnałem przed nieszczęściem. W przypadku ataku szkodników są w stanie wytworzyć specjalne substancje, które będą je skutecznie odstraszać. Co istotne, powiadomienia o zagrożeniu drzew są również odbierane przez część zwierząt, które rozpoznają alarm za pomocą wyostrzonego węchu. Dzięki temu również one mogą się ustrzec przed potencjalnym zagrożeniem.
W świecie roślin zachodzi naprawdę wiele procesów, z których być może na co dzień nie zdajemy sobie sprawy. Pokazują nam one, że przyroda jest wyjątkowa. Ma wykształcone mechanizmy, które, mimo że odmienne od naszych, mają za zadanie ją chronić. Pamiętajmy więc o tym i nie zakłócajmy tej równowagi podczas kolejnego spaceru po lesie.