Szafran – najdroższa przyprawa świata

Szafran – trudno o bardziej wyszukaną i luksusową przyprawę! Nie bez powodu często określany jest „czerwonym złotem”. Gdy pomyślimy o nim chwilę, w naszej głowie pojawią się drobne niteczki o intensywnym koloru czerwieni. Ale nie tylko barwa sprawia, że jest tak wyjątkowy! Jest nim również delikatny, choć lekko gorzki, korzenny aromat, którego dodatek zmieni każdą potrawę w wykwintne danie. Jego smak często porównywany jest do znanej naszym podniebieniom gałki muszkatołowej pomieszanej z goździkami i kurkumą. Porozmawiajmy o szafranie oraz jego zastosowaniu w kuchni i nie tylko!

Jak pozyskuje się szafran?
Przyprawa, którą znamy pod postacią szafranu, pochodzi z rośliny o nazwie Crocus Sativus L. Jest to tzw. szafran uprawny i, jak wskazuje jego nazwa, wyglądem przypomina znanego nam krokusa. Roślina ta rośnie m.in. w Iranie, Turcji, Indiach czy Maroko, jednak cenione uprawy szafranu znajdziemy także w Hiszpanii, głównie na terenie tamtejszej Kastylii-La Manchy. Szafran jest uznawany za najdroższą przyprawę świata: wpływa na to sposób, w jaki odbywa się jego produkcja. Otrzymujemy go bowiem tylko z jednej, konkretnej partii rośliny, dlatego oddzielanie poszczególnych części musi być precyzyjnie i jest wykonywane ręcznie. Na ten moment żadna mechaniczna metoda nie pozwala na jego skuteczne pozyskiwanie, a, rzecz jasna, ręczny proces zbioru jest żmudny i bardzo czasochłonny.

Z jakimi potrawami łączyć szafran?
Szafran znalazł zastosowanie zarówno w daniach słodkich, jak i wytrawnych. Wzbogaca się nim potrawy na dwa sposoby – stosuje się go w wersji sproszkowanej lub w postaci całych, wysuszonych słupków. Przyprawa ta idealnie współgra z daniami opartymi o ryż, jak popularne risotto czy paella. Wykorzystuje się go również w celu podkręcenia walorów smakowych wszelkich sosów. Wersja sproszkowana stosowana jest w ciastach i innych słodkich wypiekach, gdzie oprócz aromatu nadaje potrawom piękną, żółtą barwę. Ciekawostką jest fakt, że dawne gospodynie w kuchni staropolskiej dodawały szafran do słynnego piernika czy babek wielkanocnych. Choć cena zaledwie kilku gram tej przyprawy nie należy do najniższej, warto pamiętać, że produkt ten jest bardzo wydajny. Do potraw dodajemy jedynie minimalną jej ilość, więc jedno opakowanie posłuży nam przez naprawdę dłuższy czas.

Inne wykorzystanie szafranu
Ze względu na właściwości nadające kolor, dawniej szafran wykorzystywano, jako naturalną farbę do tkanin. Farbowano nim togi urzędników i duchownych, a także ludzi zamożnych w celu podkreślenia ich statusu. Wszystko to za sprawą zawartej w nim substancji barwiącej o nazwie krocyna. Badania wykazały, że oprócz właściwości barwiących, krocyna wykazuje właściwości lecznicze. Jest bogata w antyoksydanty oraz karotenoidy, które ograniczają rozwój wolnych rodników. To między innymi dlatego szafranem wzbogaca się kosmetyki przeznaczone dla dojrzałych kobiet.