Czy zastanawialiście się kiedyś nad tym, dlaczego ptaki śpiewają? Przecież nie każdy ptak potrafi śpiewać. Słowik i skowronek – owszem. Ale kogut? Już niekoniecznie. Systematycy wydzielili grupę ptaków śpiewających w rzędzie ptaków wróblowych, co było podstawą tego podziału?
Budowa anatomiczna ptaków
Podstawą podziału była specyficzna budowa aparatu głosowego. U ptaków znajduje się on w krtani dolnej. U człowieka dźwięk wydobywa się z krtani, która znajduje się w szyi obok gardła. Ptasi aparat głosowy znajduje się niżej. W jamie ciała, gdzie tchawica rozdziela się na dwa oskrzela.
To pozwala na wydobywanie dwóch dźwięków, zarówno przy wdechu, jak i przy wydechu. To, co tworzą struny głosowe, jest dodatkowo wzmacniane przez ptasie ciało, które działa niczym pudło rezonansowe w gitarze.
Są takie gatunki ptaków, u których najważniejsze jest perfekcyjne wykonanie odwiecznej pieśni. Co ciekawe, tylko ten samiec, który doskonale odtwarza godowy zew własnego gatunku może liczyć na przychylność samic. Z kolei szpak, kos, kanarek i muchołówka udoskonalają swą pieśń wraz z wiekiem i doświadczeniem.
Radość i ptasi śpiew
Wbrew pozorom, ludzkie ucho nie słyszy wszystkiego, co wyśpiewują ptaki. Co ciekawe, ludzkie ucho nie odbiera nawet połowy dźwięków wydawanych przez ptaki. Mniszki to ptaki śpiewające, widzimy to, a jednak nie zawsze słyszymy. Szczególny problem mają z tym osoby starsze, które nie są już w stanie usłyszeć tak wysokich dźwięków.
Po co ptaki śpiewają?
Odpowiedź najprostsza: po to, by zwabić samice – ponieważ śpiewają zazwyczaj samce. Jednak jest to tylko część prawdy, gdyż niektóre samice ptaków również wyśpiewują śliczne trele (np. samice szczygła).
Często zdarza się również, że samce śpiewają piękne melodie nawet po zakończeniu sezonu godowego. Nasz rodzimy strzyżyk potrafi wykrzykiwać swoje melodie nawet w środku mroźnej zimy. Czemu to służy? Dlaczego tak się dzieje?
Ptasie motywacje
Powody śpiewania ptaków mogą być bardzo różne. Od zwrócenia uwagi sami, po wyznaczenie granic własnego terytorium. Czasami śpiew ma również cel edukacyjny. Zięby i kanarki uczą śpiewać swoje dzieci. Z kolei drozdy śpiewają po to, aby uspokoić wysiadującą samice. Prawie wszystkie ptaki śpiewają po to, aby wyćwiczyć się w tej sztuce i dać upust radości życia.
